ناباروری بیماری نیست بلکه وضعیتی است که چندین جنبه متفاوت از زندگی یک زوج را در بر میگیرد.
زوج درگیر ناباروری حداقل به اندازه مشکل جسمی ، دچار مشکلات روانی، اجتماعی و اقتصادی هستند.
از آنجایی که همهی زوج ها حتی آنهایی که به ظاهر در آزمایشات مشکلی ندارند موفق به فرزندآوری نمیشوند ، نحوه مواجهه درست با این مسئله بخصوص زمانی که علت دقیق و مشخصی برای ناباروری پیدا نمیشود مهم است .
☑️ناباروری چیست؟
ناباروری وضعیتی است که باعث میشود زوجین نتوانند بچه دار شوند
باردار شدن شامل چندین مرحله است:
مغز شما باید هورمون های تولید مثلی را تولید کند که عملکرد تخمدان را کنترل می کنند
یک تخمک باید در تخمدان شما بالغ شود
تخمدان شما باید یک تخمک آزاد کند (تخمک گذاری)
لوله فالوپ شما باید تخمک را بگیرد
اسپرم باید از واژن شما عبور کند و از طریق رحم به لوله فالوپ شما برسد
اسپرم تخمک را بارور می کند تا جنین ایجاد کند
جنین از طریق لوله فالوپ شما به رحم می رود که در آن لانه گزینی می کند
اگر هرکدام از موارد با اختلالی روبهرو شوند، بارداری نمی تواند رخ دهد.
اگر کمتر از 35 سال دارید، ممکن است پزشک شما پس از یک سال (12 ماه) تلاش برای باردار شدن، تشخیص ناباروری را بگذارد . تلاش برای باردار شدن به عنوان داشتن رابطه جنسی منظم و محافظت نشده تعریف می شود. اگر 35 سال یا بیشتر دارید ممکن است پزشک شما به علت اهمیت سن وتاثیر سن بر کیفیت تخمک پس از شش ماه رابطه جنسی منظم و محافظت نشده، تشخیص ناباروری بگذارد و بررسی ها را شروع کند.
در واقع برای اینکه ناباروری را تشخیص دهیم باید بدانیم چه چیزی باعث ناباروری می شود؟
دلایل زیادی برای ناباروری وجود دارد. گاهی اوقات، پاسخ ساده ای برای باردار نشدن شما وجود ندارد یا ترکیبی ازعلل در خانم و آقا منجر به ناباروری شده است.
پزشک شما در قدم اول با بررسی علل ناباروری از جمله تخمک گذاری نامنظم، اسپرم غیرطبیعی، مسدود شدن لوله های فالوپ و اندومتریوز شروع می کند.
همچنین سن شما، شرایط شناخته شده سلامتی، سابقه سلامت شخصی و سابقه سلامت خانواده را در نظر می گیرند تا توصیه های درمانی را مطابق با نیازهای شما ارائه دهند.
حداقل بررسی های یکزوجنابارور شامل یک معاینه پزشکی و آزمایش های باروری هستند. شریک زندگی شما نیز معاینه و آزمایش خواهد شد. این بررسی ها شامل موارد زیر میباشد:
سونوگرافی از رحم
تجزیه و تحلیل مایع منی
غربالگری عفونت های مقاربتی (STIs) و سایر بیماری های عفونی.
آزمایشات خون
مصرف اسید فولیک (که در اکثر ویتامین های دوران بارداری وجود دارد) از حداقل سه ماه قبل از بارداری.
در گذشته تصور میشد تمامی مشکلات مربوط به باروری ناشی از اشکالاتی در سیستم تولید مثلی زنان است. سالهای زیادی گذشت تا علم ثابت کند نقش مردان وزنان در ناباروری تقریبا به اندازه یکدیگر است
مرد مسئول تشکیل پنجاه درصد از سلول تخم است. نیمی از ماده ژنتیکی جنین از پدر گرفته میشود . اشکالاتی که در روند تولید اسپرم یا ماده ژنتیکی آن وجود دارند میتوانند سبب ناباروری مردان شوند.
بنابراین در همه بررسی های ناباروری حتما بررسی مایع منی و سالم بودن آقا از نظر میل جنسی و توانایی انجام رابطه زناشویی انجام میشود.
نازایی میتواند مقوله ی پیچیده ای باشد ، تشخیص علت دقیق ناباروری در مواردی سخت و ناممکن است ، اما هدف اصلی پیشگامان حوزه ناباروری پیداکردن علت و چگونگی ایجاد آن نیست بلکه هدف اصلی کمک گرفتن از روش های درمان ناباروری برای به مقصود رساندن زوجین است
به عبارتی حتی اگه علتی برای ناباروری یافت نشود (که به آن نازایی با علت نامشخص میگویند) بازهم راه های متعددی برای درمان وجود دارن. توجه کنید که در حوزه ناباروری ، درمان به معنای فرزند دار شدن زوجین هست. فارغ از اینکه علت ناباروری چه چیزی بوده است.
برای افرادی که همه موارد بجز حرکت اسپرم نرمال اشت روش درمانی IUI یا تلقیح داخل رحمی اسپرم مناسب است. در این موارد لوله های رحمی نرمال است. تخمک کذاری یا وجود داد یا توسط دارو القا میشود و اسپرم پس از شستشو داخل رحم ریخته میشود.
مراحل درمان IUI چیست؟
درمان IUI معمولاً شامل موارد زیر است:
تخمک گذاری
IUI گاهی اوقات با القای تخمک گذاری ترکیب می شود، که در اینصورت برای تحریک رشد و آزادسازی تخمک از دارو استفاده می کنید. این می تواند احتمال لقاح را در برخی افراد افزایش دهد.
دانستن زمان تخمک گذاری برای اطمینان از تزریق اسپرم در زمان مناسب بسیار مهم است.
تعیین زمان تخمک گذاری را می توان با استفاده از سونوگرافی ترانس واژینال برای جستجوی علائم بالغ شدن تخمک استفاده کنند. گاهی اوقات، برای شما گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) تجویز میشود که باعث ازادسازی تخمک بالغ شده میشود.
آماده سازی نمونه منی
همسر شما در روز عمل IUI یک نمونه اسپرم تازه ارائه می دهد,اسپرم برای تلقیح از طریق فرآیندی به نام “شستشوی اسپرم” آماده می شود که مقدار متمرکزی از اسپرم سالم را جدا میکند.
در طول IUI، اسپرم مستقیماً در رحم شما قرار می گیرد، که فاصله اسپرم را کاهش می دهد و شانس بیشتری برای رسیدن به تخمک به آن می دهد.
تلقیح
قرار دادن اسپرم در رحم معمولاً در عرض 24 تا 36 ساعت پس از تزریق hCG انجام می شود.
در این روش پزشک از اسپکولوم استفاده می کند و سپس یک کاتتر (لوله) نازک را در رحم شما قرار می دهد و از آن برای تزریق نمونه اسپرم استفاده می کند.
ممکن است بعد از IUI به شما پروژسترون داده شود. پروژسترون به حفظ پوشش داخلی رحم کمک می کند و می تواند شانس لانه گزینی را افزایش دهد.
تقریباً دو هفته پس از IUI می توانید آزمایش بارداری بدهید.
آیا IUIموفقیت آمیز است؟
موفقیت بسته به علت اصلی ناباروری متفاوت است. IUI در افراد مبتلا به ناباروری غیرقابل توضیح و افرادی که مشکلات مخاط دهانه رحم یا مشکلات انزال دارند یا اسپرم از کیفیت خوب ولی سرعت کم برخوردار است، بهترین عملکرد را دارد. شرایط خاصی مانند اختلالات لوله فالوپ، اندومتریوز یا اختلال شدید اسپرم وجود دارد که IUI به خوبی کار نمی کند. درمان هایی مانند IVF (لقاح آزمایشگاهی) ممکن است برای این مسائل بهتر عمل کند.
اقدامات لازم قبل از انجام IUI
قبل از شروع درمان IUI، به معاینه پزشکی کامل و آزمایش های باروری نیاز دارید. شریک زندگی شما نیز معاینه و آزمایش خواهد شد. این می تواند شامل موارد زیر باشد:
معاینه رحم
سونوگرافی از رحم
تجزیه و تحلیل مایع منی
غربالگری عفونت های مقاربتی (STIs) و سایر بیماری های عفونی.
آزمایشات خون
مصرف اسید فولیک (که در اکثر ویتامین های دوران بارداری وجود دارد) را حداقل سه ماه قبل از بارداری (یا درمان IUI) توصیه کند.
بعد از درمان IUI چه انتظاری دارید؟
علائم خفیفی وجود دارد که می توانید بعد از IUI تجربه کنید:
گرفتگی خفیف
لکه بینی برای یک یا دو روز.
بیشتر افراد فوراً به فعالیت های عادی باز خواهند گشت. شما باید از هر چیزی که بعد از IUI احساس ناراحتی می کند اجتناب کنید، اما معمولاً هیچ محدودیتی وجود ندارد.
درمان IUI چقدر دردناک است؟
بیهوشی برای IUI لازم نیست و این روش نباید دردناک باشد. با این حال، ممکن است در حین و بلافاصله پس از لقاح، گرفتگی و ناراحتی خفیف داشته باشید.
چه داروهایی در طول IUI استفاده می شود؟
IUI اغلب با داروهای باروری ترکیب می شود که تخمدان های شما را تحریک می کنند تا هر چه بیشتر تخمک تولید و آزاد کنند. با این حال، تجویز و لزوم استفاده از آن را پزشک مشخص میکند. برخی از داروهای رایج عبارتند از:
کلومیفن سیترات
لتروزول
hCG (گنادوتروپین کوریونی انسانی).
FSH (هورمون محرک فولیکول).
ویتامین های دوران بارداری (برای همه بارداری ها توصیه می شود).
IUI چقدر در باردار شدن موثر است؟
IUI می تواند موثر باشد، به خصوص زمانی که از داروهای باروری استفاده می شود. میزان بارداری برای IUI در هنگام استفاده از داروهای باروری می تواند تا 20٪ باشد. اثربخشی IUI بیشتر به علت اصلی ناباروری بستگی دارد. نرخ باروری IUI تقریباً مشابه یک بارداری طبیعی است (حدود 20٪) ، به این معنی که IUI به افراد کمک می کند تا شانس افراد را به یک درصد موفقیت معمولی برساند