در سال‌های اخیر، تاخیر در فرزندآوری باعث شده‌است که بسیاری از زنان بالای 35 سال برای رسیدن به آرزوی خود، به تخمک اهدایی روی بیاورند. اما مواردی نیز وجود دارد که به دلیل مشکلات ناباروری در شریک مرد، تنها گزینه باقی‌مانده استفاده از جنین اهدایی است.
جنین اهدایی
جنین اهدایی یک درمان کمک باروری است که در آن زوجین گیرنده یک یا چند جنین را که در آزمایشگاه بارور شده‌اند و حاصل لقاح اسپرم و تخمک فرد گیرنده است، دریافت می‌کنند.
پس از انجام لقاح مصنوعی، زوج‌هایی که موفق به بارداری شده‌اند و جنین اضافی دارند می‌توانند جنین‌ها را اهدا کنند یا در اختیار زوج‌های نابارور قرار دهند تا افراد دیگر هم به آرزوی خود برسند. برای انجام این کار، آنها باید توافق‌نامه ای را امضا کنند که از هرگونه ادعایی در مورد نوزاد آینده، چشم‌پوشی کنند.
اهداکننده جنین پس از اینکه باردار شد آزمایشگاه اجازه می‌دهد جنین‌های باقی‌مانده را با استفاده از فرآیند انجماد ناگهانی در دمای 196- درجه سانتی‌گراد فریز کنند تا تمام کیفیت و خواص آنها حفظ شود. جنین با در نظرگرفتن ویژگی‌های فیزیکی زوج اهدا کننده، توسط زوج گیرنده انتخاب می‌شود.
شرایط اهدای جنین
باید در نظر داشت که همه زنانی که جنین منجمد دارند نمی‌توانند آن را اهدا کنند. برای اینکه بتواند اهدا کند، زن اهداکننده باید در زمان لقاح بین 18 تا 35 سال و مرد بین 18 تا 45 سال باشد. آنها باید هیچ بیماری ارثی پزشکی نداشته‌باشند که به فرزندان منتقل شود و از نظر عفونت غربالگری شوند.
از اهدای جنین تا بارداری
در قدم اول زوجین گیرنده باید برای ثبت‌نام به کلینیک اهدای مرکز ناباروری مراجعه نمایند و در صف دریافت جنین اهدایی قرار بگیرند و کارهای حقوقی آن را انجام دهند.
البته ناگفته نماند که روش جنین اهدایی در کشور ایران از نظر قانونی مشروعیت دارد و از طریق ارائه گواهی معتبر پزشکی در خصوص عدم بچه‌دارشدن زوجین به دادگاه خانواده و نیز به شرط برخورداری زوجین از صلاحیت اخلاقی، استفاده از روش جنین اهدایی برای آنان بلامانع است.
مراحل فرآیند اهدای جنین، پس از آماده‌شدن جنین‌های اهدایی:
۱- آماده‌سازی رحم برای دریافت جنین
- مصرف قرص‌های استروژن به ضخیم‌تر شدن پوشش داخلی رحم در آماده‌سازی برای انتقال جنین کمک می‌کند.
جنین شما به آرامی با استفاده از یک لوله پلاستیکی ظریف به نام کاتتر به رحم منتقل می‌شود. این فرآیند سریع و ساده است و معمولاً کاملاً بدون درد است.
۲- حمایت هورمونی
از قبل از انتقال جنین تا زمانی که پزشک صلاح بداند مصرف پروژسترون و استرادیول ادامه خواهد داشت. این به عنوان پشتیبان فاز لوتئال شناخته می‌شود زیرا پوشش داخلی رحم شما با پروژسترون حمایت می‌شود تا به لانه گزینی جنین در رحم شما کمک کند.
- ده روز بعد از انتقال، آزمایش بارداری انجام می‌شود تا از موفقیت‌آمیز بودن لانه‌گزینی اطمینان حاصل شود.
تقریباً دو هفته بعد از تست مثبت، اولین سونوگرافی برای بررسی پیشرفت بارداری و محل آن انجام می‌شود.
- پس از آن کودک به عنوان فرزند مادری که کودک را به دنیا می‌آورد در نظر گرفته می‌شود. اهدای جنین اغلب در یک فرآیند ناشناس انجام می‌شود تا از حریم خصوصی همه طرف‌های درگیر محافظت شود.
در چه مواردی از جنین اهدایی استفاده می‌شود؟
- درمورد زوج‌هایی که در آن مرد به هر دلیلی تولید اسپرم مناسب برای باروری نداشته باشد.
- در مواردی که احتمال انتقال اختلالات ژنتیکی و بیماری‌های مادرزادی به جنین وجود دارد.
- سن بالای مادر، شیمی درمانی، سابقه جراحی، نارسایی تخمدان و … روی پایین‌آمدن کیفیت تخمک و کاهش قدرت باروری اثر می‌گذارد.
- عوامل گوناگونی هم هستند که با وجود سالم بودن تخمک و اسپرم، درمان‌های ناباروری به نتیجه نمی‌رسد و زن با سقط مکرر مواجه می‌گردد. در چنین مواردی نیز توصیه اغلب پزشکان استفاده از جنین اهدایی می‌‌باشد.
تفاوت بین تخمک اهدایی و جنین اهدایی
در اهدای تخمک از تخمک‌های بارور نشده استفاده می کنند و با اسپرم شریک زندگی گیرنده جنین تشکیل می‌شود. در حالی که در اهدای جنین از جنین هایی استفاده می‌کنند که از قبل ایجاد شده و آماده هستند تا بدون استفاده از هیچ اسپرمی وارد رحم شوند.
شانس موفقیت جنین اهدایی
- مهارت مرکز ناباروری در انجماد جنین‌ها و سپس خارج‌کردن آن از حالت انجماد، نقش بسیار مهمی در موفقیت دارد.
- سن اهداکننده جنین نیز در موفقیت نقشی حیاتی دارد. زیرا با بالا رفتن سن اهداکننده، میزان موفقیت افت می‌کند.
- تعداد بیشتر جنین‌های منجمد برای انتقال نیز اهمیت زیادی دارد، زیرا تعداد کمتر جنین به معنای تعداد کمتر انتقال است.
- کیفیت جنین‌های اهدایی در هنگام انجماد نیز اهمیت دارد.
