لوله های فالوپ شما گذرگاه مهمی برای ملاقات تخمک و اسپرم و رسیدن تخمک بارورشده (جنین) به سمت رحم شما هستند. سلامت لوله های فالوپ بر باروری شما تأثیر میگذارد. لولههای فالوپ مسدود شده یا آسیبدیده میتواند باردارشدن را برای زوجها دشوار کند!
لوله فالوپ چیست؟
لولههای فالوپ شما یک جفت مجرای توخالی و عضلانی هستند که بین تخمدانها و رحم شما قرار دارند. هر لوله فالوپ کانالی است بین تخمدانها (جایی که بدن شما تخمک میسازد) و رحم شما (جایی که تخمک بارورشده میتواند به جنین تبدیل شود) لقاح در لولههای فالوپ شما اتفاق میافتد، و آن را به بخشی کلیدی از آناتومی تولید مثل شما تبدیل میکند که بر باروری شما تأثیر میگذارد.
نقش لولههای فالوپ شما چیست؟
هر ماه یکی از تخمدانهای شما یک تخمک بالغ را به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی آزاد میکند. ساختارهای انگشت مانند در انتهای لوله فالوپ شما به نام فیمبریا، تخمک را به داخل لوله میکشند، جایی که تخمک منتظر بارورشدن است.
اگر در شریک زندگی شما حین مقاربت انزال اتفاق بیوفتد، اسپرم او از طریق واژن، دهانه رحم، رحم و در نهایت به لولههای فالوپ شما میرود. زمانی که تخمک و اسپرم به هم میرسند، لقاح در لولههای فالوپ شما اتفاق میافتد.
یک تخمک بارورشده (جنین) از طریق لولههای فالوپ شما حرکت میکند تا زمانی که به رحم شما برسد، جایی که میتواند به جنین تبدیل شود.
آیا میتوان با یک لوله فالوپ باردار شد؟
بله، شما ممکن است تنها با یک لوله فالوپ متولد شده باشید، یا ممکن است به دلیل یک بیماری یا آسیب، لوله فالوپ را برداشته باشید. اگر حداقل یک لوله فالوپ و تخمدان سالم دارید و سیکل قاعدگی شما طبیعی است، باز هم می توانید باردار شوید.
همچنین شما میتوانید بدون لولههای فالوپ باردار شوید. لقاح آزمایشگاهی (IVF) یک گزینه برای زوجهایی است که قصد فرزندآوری دارند و اصلاً به لولههای فالوپ نیازی نیست!
لولههای فالوپ شما کجا هستند؟
شما دو لوله فالوپ دارید. یکی در سمت راست رحم و دیگری در سمت چپ. هر لوله از یک تخمدان امتداد یافته و به داخل رحم شما باز میشود.
لوله فالوپ از چه قطعاتی تشکیل شده است؟
لوله فالوپ چهار قسمت دارد:
- اینفاندیبولوم : قسمت قیف مانند لوله فالوپ شما که نزدیکترین قسمت به تخمدان شماست. این شامل ساختارهای انگشت مانندی به نام فیمبریا است که به سمت تخمدان میرود. فیمبریاها تخمک را میگیرند و آن را به آرامی به داخل لوله فالوپ میبرند.
- آمپول : کانال اصلی در لوله فالوپ شما که در بین اینفاندیبولوم و تنگه قرار دارد. لقاح اغلب در آمپول انجام میشود.
- ایستموس : کانال کوچکی که آمپول را به قسمتی از لوله فالوپ که نزدیکترین قسمت به رحم شما است، یعنی قسمت داخل دیواره متصل میکند.
- بخش داخل دیواره (بینابینی) : بخشی از لوله فالوپ شما که تا بالای رحم شما امتداد مییابد، به داخل حفره رحم باز میشود. جایی که جنین میتواند در دیواره رحم شما کاشته شود و به جنین تبدیل شود.
شرایط و اختلالات رایجی که بر لولههای فالوپ شما تأثیر میگذارد چیست؟
لوله های فالوپ نقش مهمی در رسیدن اسپرم به تخمک و انتقال تخمک بارور شده به رحم دارند. در صورت وجود انسداد در لولههای فالوپ (انسداد لولهها) یا بینظمی ساختاری، ممکن است برای باردار شدن مشکل داشته باشید. 20 تا 30 درصد موارد ناباروری شامل مشکلات مرتبط با لوله هایفالوپ (ناباروری فاکتور لوله ای) است.
شرایط رایجی که بر لولههای فالوپ شما تأثیر میگذارد عبارتند از:
حاملگی خارج رحمی (لولهای):
یک جنین میتواند به جای اینکه در دیواره رحم لانه گزینی کند، در لولههای فالوپ شما کاشته شود. این حاملگیها قابل دوام نیستند و بدون درمان میتوانند تهدید کننده زندگی باشند.
آندومتریوز:
بافت خارج از رحم شما میتواند لولههای فالوپ شما را مسدود کند یا باعث ایجاد زخم شود که باردارشدن را برای شما سختتر میکند.
سرطان لوله فالوپ:
برخی از انواع سرطان که قبلا به عنوان سرطان تخمدان تشخیص داده شده بودند ممکن است در واقع در لولههای فالوپ شما شروع شوند. سرطان تخمدان سروزی با درجه بالا معمولاً تا زمانی که در مراحل پایانی باشد، زمانی که پیش آگهی خوب نیست، تشخیص داده نمیشود.
فیبروم ها:
فیبرومها معمولا در رحم شما رشد میکنند، اما میتوانند در لولههای فالوپ شما نیز ظاهر شوند و آنها را مسدود کنند.
هیدروسالپنکس:
لوله های فالوپ شما ممکن است به دنبال آسیب یا عفونت با تجمع مایع مسدود شوند، انسداد ممکن است باردار شدن را برای شما سختتر کند.
کیست های پاراتوبال: این تودههای پر از مایع در نزدیکی تخمدانها و لولههای فالوپ شما تشکیل میشوند. آنها خوش خیم (غیر سرطانی) هستند و معمولاً بدون درمان برطرف میشوند.
سالپنژیت یا بیماری التهابی لگن (PID):
التهاب لولههای فالوپ که سالپنژیت نامیده میشود، اغلب در اثر عفونت ایجاد میشود. سالپنژیت نوعی بیماری التهابی لگن (PID) است. PID درمان نشده میتواند منجر به ناباروری شود و خطر حاملگی خارج از رحم را افزایش دهد. کلامیدیا، سوزاک و سل تناسلی همگی با PID و ناباروری مرتبط هستند.
ناهنجاریهای مادرزادی و جای زخم پس از جراحی شکم نیز میتواند منجر به مشکلات باروری مرتبط با لولههای فالوپ شود.
آزمایشات رایج برای بررسی سلامت لولههای فالوپ چیست؟
رایجترین آزمایشها انسداد لولههای فالوپ را بررسی میکنند که ممکن است باردار شدن را برای شما سخت کند.
هیستروسالپنگوگرام (HSG) : عکس رنگی رحم برای تشخیص مشکلات مربوط به بارداری و باروری استفاده می شود. HSG میتواند نشان دهد که آیا لولههای فالوپ شما مسدود شدهاند یا خیر!
سونوگرافی با تزریق داخل رحمی سالین (سونوهیستروگرام) : یک روش اولتراسوند که تصویری از رحم شما در حالی که پر از نمک است تولید میکند. میتواند نشان دهد که آیا لولههای فالوپ شما مسدود شدهاند یا خیر!
- از آنجایی که لولههای فالوپ سالم در سونوگرافی دیده نمیشوند این روش میتواند تنها بازبودن حداقل یکی از لولهها را نشان دهد. به این معنی که اگر بعد از انجام این سونوگرافی مایع در لگن مشاهده شد میتوان گفت حداقل یک لوله رحمی باز است. یا اگر مایعی دیده نشد میتوان گفت هر دو لوله بستهاست.
لاپاراسکوپی : یک روش جراحی است که از یک دوربین کوچک با نور به نام لاپاراسکوپ برای نشان دادن مسدود شدن لولههای فالوپ استفاده میکند.
درمانهای رایج برای انسداد لولههای فالوپ چیست؟
با توجه به شرایط مرتبط با لوله فالوپ ممکن است نیاز به ترمیم یا برداشتن یک یا هر دو لوله فالوپ داشته باشد.
- سالپنژکتومی: جراحی که یک لوله فالوپ یا هر دو لوله فالوپ را برداشته است (سالپنژکتومی دوطرفه).
- سالپنگواوفورکتومی: جراحی که لولههای فالوپ و تخمدانها را خارج میکند.
- سالپنگوستومی: روشی که شامل ایجاد یک برش در لوله فالوپ برای برداشتن حاملگی خارج از رحم، رفع انسداد در لوله فالوپ یا ترمیم بافت آسیبدیده است.
- بستن لوله ها: روش عقیمسازی که لولههای فالوپ شما را قطع میکند یا آنها را مسدود میکند تا تخمک و اسپرم دیگر نتوانند به هم برسند.
چند نکته ساده برای حفظ سلامت لوله های فالوپ چیست؟
بسیاری از شرایطی که لولههای فالوپ شما را تحت تأثیر قرار میدهند خارج از کنترل شما هستند. اما میتوانید برای جلوگیری از عفونتهایی که میتواند به لولههای فالوپ شما آسیب برساند و باعث ناباروری شود، اقدامات لازم را انجام دهید. انجام رابطه جنسی ایمن و محدود نمودن تعداد شرکای جنسی میتواند خطر ابتلا به عفونتهای مقاربتی (STIs) که میتواند منجر به PID شود را کاهش دهد.
لولههای فالوپ شما کارهای مهمی را که تخمدانها و رحم شما انجام میدهند پل میکنند. به همین دلیل است که شرایطی که بر لولههای فالوپ شما تأثیر منفی میگذارد، بر باروری شما نیز تأثیر منفی میگذارد. انجام اقدامات برای جلوگیری از عفونت بهترین راه برای سالم نگهداشتن لولههای فالوپ است. اگر لولههای فالوپ شما آسیب دیده یا برداشته شدهاند، ممکن است همچنان بتوانید از طریق لقاح آزمایشگاهی باردار شوید.