اندو متریوز یک بیماری شایع و در مواردی دردناک است که می‌تواند زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهد.

آندومتریوز چیست؟

آندومتریوز بیماری است که در آن بافتی شبیه به پوشش رحم در سایر قسمت‌های بدن شما رشد می‌کند. هنگامی که این بافت در مکان‌های نامناسب رشد کند، می‌تواند علائم ناراحت کننده‌ای را ایجاد کند که بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارد. برخی از افراد مبتلا به آندومتریوز نیز مشکلاتی برای باردار شدن دارند.

این بافت از نظر هورمونی حساس است و می‌تواند در طول چرخه قاعدگی شما ملتهب و دردناک شود.

عضو هایی که می‌توانند به اندومتریوز مبتلا شوند عبارتند از:

• خارج و پشت رحم
• لوله های فالوپ
• تخمدان ها
• واژن
• صفاق (پوشش داخلی شکم و لگن)
• مثانه و حالب
• روده ها
• رکتوم
• دیافراگم (عضله ای در نزدیکی قفسه سینه که نقش مهمی در تنفس دارد)

آندومتریوز چقدر جدی است؟

آندومتریوز می‌تواند باعث درد طولانی مدت، اختلال در چرخه قاعدگی و مشکلات باروری شود. علائم اندومتریوز اغلب با درمان قابل کنترل است.

برخی از عوامل خطر اندومتریوز چیست؟

آندومتریوز عارضه‌ای است که بیشتر افراد بین ۲۵ تا ۴۰ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هم‌چنین ممکن است در سنین نوجوانی برای افراد جوان‌تر نیز اتفاق بیافتد.

عواملی وجود دارند که می‌توانند شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اندومتریوز قرار دهند. مانند:

• سابقه خانوادگی آندومتریوز
• سنی که برای اولین بار پریود می‌شوید: افرادی که قاعدگی را قبل از 11 سالگی شروع می‌کنند ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند.
• طول چرخه قاعدگی شما (زمان کوتاه‌تر بین قاعدگی‌ها) و مدت زمان جریان (چند روز خونریزی)
• نقص در رحم یا لوله های فالوپ.

آیا آندومتریوز ژنتیکی است؟

اگرچه متخصصان علت دقیق آندومتریوز را مشخصا نمی‌دانند ولی اگر فرد دیگری در خانواده شما مثل مادر، مادربزرگ یا خواهر شما مبتلا به این بیماری است، در مورد خطر خود با پزشک صحبت کنید.

• این نواحی از بافت مشابه آندومتر می‌توانند باعث کیست تخمدان، ضایعات سطحی، ندول‌های عمیق و چسبندگی شود که اندام‌های شما را به هم جوش دهند و اتصالاتی بین آنها ایجاد کنند که معمولاً وجود ندارند و منجر به ناراحتی و درد شود.

علائم اندومتریوز چیست؟

علائم زیادی با اندومتریوز مرتبط است ولی علامت اصلی درد است.

این درد می‌تواند شدید یا خفیف باشد معمولاً می‌تواند در شکم، ناحیه لگن و کمر احساس شود. اگرچه آندومتریوز یک بیماری شایع است، اما همه افراد علائم آن را تجربه نمی‌کنند. گاهی اوقات، ممکن است آندومتریوز داشته باشید و تا زمانی که مورد بررسی قرار نگرفته باشید از آن بی‌خبر باشید.

افرادی که علائم آندومتریوز را تجربه می‌کنند ممکن است موارد زیر را داشته باشند:

• قاعدگی بسیار دردناک
• درد شکم یا کمردرد در طول قاعدگی یا در بین قاعدگی
• درد هنگام رابطه جنسی
• خونریزی شدید در طول قاعدگی یا لکه بینی (خونریزی خفیف) بین پریودها
• ناباروری (مشکل در باردار شدن)
• حرکات روده دردناک

هیچ ارتباطی بین علائم اندومتریوز و شدت بیماری وجود ندارد. برخی از افراد ممکن است لکه‌های اندو‌متریوز بسیار کمی داشته باشند و هم‌چنان درد شدیدی را تجربه کنند. افراد دیگر ممکن است آندو متریوز شدید داشته باشند، اما درد زیادی را تجربه نکنند.

اندومتریوز چگونه تشخیص داده می‌شود؟

در بسیاری از موارد، تشخیص آندومتریوز با علائم شما شروع می‌شود.

با بروز هرکدام از علائم اندومتریوز در فرد توصیه به مراجعه به پزشک متخصص می‌شود. پزشک با انجام سونوگرافی و معاینه فیزیکی ،بسته به شدت علائم ، شما را از نظر اندومتر‌یوز بررسی می‌نماید.

• لاپاراسکوپی نیز ممکن است هم برای تشخیص قطعی و هم برای درمان پیشنهاد شود که می‌تواند یک راه مفید برای تایید آندومتریوز باشد.

درمان آندومتریوز چیست؟

درمان این بیماری به عوامل مختلف بستگی دارد. مِن جمله:

1. شدت اندومتریوز
2. برنامه‌های شما برای بارداری‌های آینده
3. سن شما
4. شدت علائم (اغلب درد)

داروها اغلب برای کمک به کنترل علائم اندومتریوز استفاده می‌شوند. که شامل داروهای ضد درد و هورمون درمانی می‌باشند.

گزینه های هورمونی برای سرکوب اندومتریوز

• کنترل بارداری

داروهایی دارای ترکیبی از استروژن و پروژسترون یا فقط پروژسترون. این داروها به اشکال مختلف از جمله قرص‌های ضد بارداری خوراکی، پچ، حلقه واژینال، شات ضد بارداری، ایمپلنت یا IUD وجود دارند.

این درمان هورمونی اغلب به افراد کمک می‌کند قاعدگی‌های سبک‌تری داشته باشند و برای بیمارانی استفاده می‌شود که قصد بارداری ندارند.

• داروهای هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH)

این دارو در واقع برای متوقف‌کردن هورمون‌هایی است که باعث چرخه قاعدگی شما می‌شوند. که اساساً سیستم تناسلی شما را به عنوان راهی برای تسکین درد در حالت تعلیق قرار می‌دهد. داروهای GnRH را می‌توان به صورت قرص خوراکی (خوراکی) و یا تزریقی مصرف نمود.

توجه به این نکته مهم است که در صورت قطع مصرف دارو، ممکن است علائم شما عود کند. این داروها در دوران بارداری یا اگر به طور فعال در تلاش برای بارداری هستید، توصیه نمی‌شود.

• در برخی موارد، پزشک شما ممکن است جراحی را به عنوان راهی برای تایید و درمان آندومتریوز توصیه نماید.

جراحی برای آندومتریوز می‌تواند یک روش موثر برای تسکین درد و در برخی موارد، بهبود باروری شما باشد.

اندومتریوز یک بیماری مزمن در نظر گرفته می‌شود. بسیاری از افراد پس از جراحی تسکین درد آندو متریوز را تجربه می‌کنند، اما علائم ممکن است در عرض چند سال عود کنند. شدت اندو متریوز شما می‌تواند در بازگشت سریع آن پس از جراحی نقش داشته‌باشد.

گزینه‌های جراحی برای درمان اندومتریوز

1- لاپاروسکوپی: در این روش، جراح شما یک برش بسیار کوچک (کمتر از 1 سانتی‌متر) در شکم شما ایجاد می‌کند و یک ابزار لوله مانند نازک به نام لاپاراسکوپ را در بدن شما قرار می‌دهد. از این ابزار می‌توان برای دیدن داخل بدن و شناسایی آندومتریوز با دوربینی با کیفیت بالا استفاده نمود. سپس می‌توان از ابزارهایی برای برداشتن ضایعات استفاده کرد.

2- هیسترکتومی: در موارد شدید، در صورت داشتن سایر شرایط رحمی مانند آدنومیوز و عدم تمایل شما برای باروری در آینده، جراح شما ممکن است بر اساس میزان اندو متریوز و بافت اسکار موجود، برداشتن رحم را پیشنهاد دهد.

• اگر آندومتریوز دارید و در تلاش برای بارداری هستید، لقاح آزمایشگاهی (IVF) نیز ممکن است به شما در رسیدن به این هدف کمک کند.

آیا آندومتریوز به خودی خود از بین می‌رود؟

در برخی موارد، اندومتریوز می‌تواند خود به خود از بین برود. با گذشت زمان، ضایعات آندومتریوز گاهی اوقات کوچک‌تر می‌شوند و ممکن است تعداد آنها کمتر شود. این هم‌چنین می‌تواند در طول بارداری یا پس از یائسگی اتفاق بیافتد.