ناباروری به وضعیتی گفته میشود که یک علت یا مجموعه ای از دلایل، مانع فرزندآوری زوجین شود.
باردار شدن خانم شامل چندین مرحله است:
- مغز شما باید هورمون های تولید مثلی را تولید کند که عملکرد تخمدانها را کنترل میکنند.
- یک تخمک باید در تخمدان شما بالغ شود.
- تخمدان شما باید این تخمک را آزاد کند (تخمک گذاری)
- لوله فالوپ شما باید تخمک را بگیرد و به سمت رحم حرکت دهد.
- اسپرم باید از واژن شما عبور کند و از طریق رحم به لوله فالوپ شما برسد.
- اسپرم تخمک را بارور میکند تا جنین ایجاد کند.
- جنین از طریق لوله فالوپ شما به رحم میرود و در آن لانه گزینی میکند.
اگر هرکدام از مراحل بالا با اختلالی روبهرو شوند، شانس باردار شدن پایین میاید.
اگر کمتر از 35 سال دارید، ممکن است پزشک شما پس از یک سال (12 ماه) تلاش برای باردار شدن، ناباروری را تشخیص دهد. تلاش برای باردارشدن به عنوان داشتن رابطه جنسی منظم و محافظت نشده تعریف میشود. اگر 35 سال یا بیشتر سن دارید ممکن است پزشک شما علت ناباروری را اهمیت سن و تاثیر سن بر کیفیت تخمک پس از شش ماه رابطه جنسی منظم و محافظتنشده تشخیص دهد.
ناباروری شایعتر از آن چیزی است که فکر میکنید. خوشبختانه، گزینههای درمانی زیادی برای افرادی که میخواهند خانواده خود را شروع کنند یا گسترش دهند، وجود دارد.
چه چیزی میتواند علت ناباروری باشد؟
دلایل زیادی برای ناباروری وجود دارد. گاهی اوقات، پاسخ سادهای برای باردار نشدن شما وجود ندارد یا ترکیبی از علل در خانم و آقا منجر به ناباروری شده است.
برخی از علت های ناباروری فقط بر یک شریک زندگی تأثیر میگذارد، در حالی که برخی دیگر بر هر دو طرف تأثیر میگذارد.
این عوامل می توانند در ناباروری زنان نقش داشته باشند:
- اختلال در تخمک گذاری
- آندومتریوز
- ناهنجاریهای ساختاری واژن، رحم یا لولههای فالوپ
- شرایط خود ایمنی مانند بیماری سلیاک یا لوپوس
- بیماری کلیوی : که خود گاهی علت ناباروری است!
- بیماری التهابی لگن (PID)
- اختلالات هیپوتالاموس و هیپوفیز
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- نارسایی اولیه تخمدان یا کیفیت پایین تخمک
- کم خونی داسی شکل
- فیبروم رحم یا پولیپ رحم
- بیماری تیرویید که میتواند علت ناباروری خانمها باشد.
- عقیم سازی (بستن لولهها یا سالپنژکتومی)
- اختلالات ژنتیکی یا کروموزومی
- اختلال عملکرد جنسی
- عدم وجود مادرزادی تخمدانها
- دورههای قاعدگی نادر یا غایب
علت های ناباروری برای مردان
شایعترین علت ناباروری مردان مشکلات شکل، حرکت یا مقدار (تعداد کم) اسپرم است.
سایر علل ناباروری مردان عبارتند از:
- ایجاد سیاهرگهای بزرگ (واریکوسل) در کیسه بیضه شما، کیسهای که بیضههای شما را نگه میدارد. با این حال بسیاری از افرادی که واریکوسل دارند ناباروری ندارند. واریکوسل تنها زمانی که باعث مشکلاتی در کیفیت اسپرمها شود میتواند علت ناباروری شود!
- اختلالات ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک
- اختلالات کروموزومی، مانند سندرم کلاین فلتر
- قرارگرفتن در معرض حرارت زیاد بیضهها به دلیل لباسهای تنگ، استفاده مکرر از جکوزی و سونا، و نگهداشتن لپتاپ یا پدهای گرمایشی روی بیضهها یا نزدیک آن
- آسیب به کیسه بیضه یا بیضه
- تستوسترون پایین (هیپوگنادیسم)
- استفاده نادرست از استروئیدهای آنابولیک که خود میتواند علت مهم ناباروری باشد.
- اختلال عملکرد جنسی، مانند اختلال نعوظ، انزال، انزال زودرس یا انزال رتروگراد.
- بیضههای نزول نکرده
- شیمی درمانی یا پرتودرمانی قبلی
- فقدان مادرزادی بیضه
- عقیم سازی (وازکتومی)
نازایی مقولهی پیچیدهای میتواند باشد و تشخیص دقیق علت ناباروری در مواردی سخت و ناممکن است!
اما هدف اصلی پیشگامان حوزه نازایی پیداکردن علت و چگونگی ایجاد آن نیست. بلکه هدف اصلی کمکگرفتن از روشهای درمان ناباروری برای به مقصود رساندن زوجین است.